Zevenentwintigste zondag door het jaar C – Lucas 17,5-10
Geef ons meer geloof!
Wat zou de aanleiding geweest zijn voor deze vraag van de apostelen aan Jezus?
Als wij dat weten, kunnen wij beter doordringen tot de kern van de zaak die ons allemaal bezighoudt en aangaat: wat is geloof?
Als wij die aanleiding willen kennen, is het raadzaam om even te gaan kijken naar wat er in het evangelie voorafgaat aan de tekst die net gelezen is. Daar moet toch ergens te vinden zijn wat de apostelen ertoe gebracht heeft hun vraag naar voren te brengen: geef ons meer geloof.
Jezus heeft aan zijn volgelingen twee aanbevelingen gegeven. Hij zegt: wee de mens die ergernis geeft. Hij zegt voorts: vergeef tot zevenmaal toe per dag hem die heeft gezondigd en spijt betoont.
Daarmee moet geloof dus alles te maken hebben met een levenswijze die geen ergernis geeft aan kleine mensen en die gekenmerkt wordt door overvloedige vergevingsgezindheid. Geen ergernis geven, maar vergiffenis schenken.
Wij kennen het spelletje ‘Mens erger je niet’. Maar hier is het niet om een spel te doen, maar om een levensernstige zaak. Mens, erger je niet aan de ander, maar vergeef hem zevenmaal per dag. En tegelijk: zorg ervoor dat de ander zich niet aan jou te ergeren heeft.
Stel je voor dat wij dit programma één enkele dag zouden uitvoeren: alles van de ander verdragen en ervoor zorgen dat niemand iets van ons te verduren krijgt. Het lijkt misschien simpel, maar het is een aartsmoeilijke opgave.
Ook de apostelen wisten dat dit hun krachten te boven ging. En daarom vroegen zij: geef ons meer geloof.
Dat is geen abstracte vraag van: leer ons meer geloofswaarheden kennen. Geloven is niet in de eerste plaats een kwestie van weten, maar van zijn en doen.
Modern vertaald had de vraag kunnen klinken: leer ons de zin van het leven kennen. Maar Jezus’ antwoord is geenszins een filosofie voor het verstand, als wel een pedagogie voor het hart.
Niet: zalig hij die de zin van het leven kent. Maar wel: zalig hij die zinvol leeft, die tegenover de zinloosheid van de ergernis en de onzin van wraak en wrok als levenswaarden nastreeft fijngevoeligheid, verdraagzaamheid. Geen ergernis geven maar vergiffenis schenken.
Geef ons meer geloof. Leer ons de broosheid van mensenharten kennen: dat wij ze niet kwetsen of breken. Leer ons de hardheid van mensenharten, de hardheid van ons eigen hart inzien om het te kneden tot milde minzaamheid en geduldige verdraagzaamheid. Barmhartigheid, zo noemt het evangelie deze levenskwaliteit.
‘Wil je dat leren, zegt Jezus, leer dan de les van het mosterdzaadje, de les van de moerbeiboom, de levensles van de plichtsgetrouwe dienaar.
Leer van het mosterdzaadje, dat minuscule zaadje dat uitgroeit tot een reuzenboom.
Van het mosterdzaadje moet je leren dat je tot heel veel in staat bent wegens de enorme groeikracht die in je aanwezig is.
Van het mosterdzaadje moet je leren dat het kleinste en meest onaanzienlijke een onstuitbare dynamiek kan hebben; en dat je dus volop aandacht moet hebben voor heel gewone situaties en gebeurtenissen. Dáár gebeurt het. Een simpele ontmoeting van vriendschap en verzoening brengt vaak meer teweeg voor de vrede dan een massamanifestatie van geweld tegen geweld.
Leren van het mosterdzaadje is leren geloven in jezelf, in je mogelijkheden: dat je in staat bent om iets te betekenen, om je leven zó uit te bouwen dat je iets te betekenen hebt voor de ander; schaduw en rust voor zovele mensenvogeltjes die hun nest in je takken komen bouwen.
Leer van het mosterdzaadje, zegt Jezus. Leer ook van de moerbei-boom.
De moerbeiboom is allicht de taaiste onder de bomen en kan het meer dan vijfhonderd jaar lang uithouden in de dorste woestijngrond, omdat hij zulke diepe en wijdvertakte wortels heeft.
Het geloof is dan als de onbegrensde orkaankracht van de natuur die deze niet los te rukken boom spelenderwijs ontwortelt en in zee gooit.
Jij, mens, jij bent als de moerbeiboom: geworteld en vastgegroeid in de dorre grond van je gewoonten, je bezit, je hebbelijkheden, je drang om alsmaar beter en sterker te zijn dan de ander. En je denkt wellicht: wat kan het mij schelen dat ik hem erger, dat hij zich ergert aan mij; wat kan het mij schelen dat het hem spijt.
Geloven is: je laten ontwortelen en in zee gooien. De zee is God, de zee is liefde. De zee is een bad van bevrijding in plaats van starre zelfverzekerdheid; van dienstvaardigheid in plaats van uitbuiting; van vergeving in plaats van verdenking en vergelding.
Leren van de moerbeiboom is: leren geloven dat het anders kan met de wereld, dat het anders kan met jezelf, namelijk dat je anders kunt worden, dat er voldoende krachten zijn buiten je om die je kunnen losweken uit je vastgeroestheid. Het is geloven in de kracht van de ander die zich voor je inzet en die nooit ophoudt aan je te rukken en te sleuren in naam van de vriendschap en de broederlijkheid.
Leer van het mosterdzaadje, leer van de moerbeiboom. Leer van de knecht, zegt Jezus.
Leer van de dienaars die na gedane dagtaak met vreugde en fiere eenvoud kunnen zeggen: wij hebben – enkel maar – onze plicht gedaan.
Daar heb je het weer, dat versleten, verguisde woordje plicht, waar wij zo allergisch voor zijn. Over ‘rechten’ hoort het toch te gaan in onze moderne tijd? Inderdaad, dat is goed en nodig. Maar toch: wanneer hebben de mensen van de mensenrechten het eens over de plichten van de mensen?
Ken je de litanie van rechten en plichten?
Rechten van de man, plichten van de vader. Rechten van de vrouw, plichten van de moeder. Rechten van de werknemer, plichten van de vakman. Rechten van de werkgever, plichten van de baas. Rechten van de leerkracht, plichten van de meester. Rechten van de leerling, plichten van de student. Rechten van de verdediging, plichten van de tegenpartij. Rechten van de mens, plichten van de mens. Rechten van het schepsel, plichten van de kinderen Gods.
De plichten van de kinderen Gods, het zijn de regels van het levensernstige spel ‘Mens erger je niet’: erger je niet aan de ander, geef geen ergernis aan de ander; vergeving in plaats van ergernis.
Erger je niet aan de gebreken van Gods schepping, die uiteraard de fout zijn van de Schepper en van de andere. Maar erger je met hart en ziel aan het feit dat Gods schepping niet af is, nog niet af is. Van in den beginne rekent Hij op je medewerking om ze verder af te bouwen.
Plichten van de kinderen Gods. Het gaat niet in de eerste plaats over wat je van buitenuit wordt opgelegd en wat dus op de een of andere wijze je rechten beperkt. Het gaat over wat je aan jezelf en aan elkander ‘verplicht’ bent, omdat je in jezelf gelooft zoals het mosterdzaadje, omdat je in de ander gelooft zoals de moerbeiboom. En dat houdt in dat je het recht van je medemens eerbiedigt en ervoor opkomt, zoals het inhoudt dat je opkomt voor je eigen recht, maar in die volgorde en niet andersom.
En daarom hebben de apostelen, hebben wij meer geloof nodig. Daarom vragen wij op onze beurt aan Onze-Lieve-Heer: geef ons meer geloof.
Leer ons de zoetheid smaken van de plichtsvervulling en niet verlekkerd zijn op de bedrieglijke flauwe smaak van alles daaromheen en daarvan weg.
Dat wij doen wat onze taak is, graag doen wat van ons verwacht wordt om telkens weer fier en blij aan de Schepper en aan de ander te kunnen zeggen: wij hebben enkel maar onze plicht gedaan, gráág gedaan.
‘Graag gedaan,’ zeggen de mensen tegen elkaar. Vaak is het niet meer dan een beleefdheidsformule van beschaafde lui onderling. Moge het een welgemeende en eerlijke invulling zijn van ons geloof in de dynamiek van de dienstbaarheid en de barmhartigheid, de fijngevoeligheid en de verdraagzaamheid.
De heilige Franciscus van Assisi
Zijn vader is een rijke koopman. Natuurlijk hoopt hij, dat zijn zoon later de zaak overneemt. Daarom is het goed, dat Franciscus veel rijke vrienden heeft, die later bij hem komen kopen. De vader geeft aan Frans veel geld om feest te vieren. Zo krijg je natuurlijk vrienden. Er is het ene feest na het andere.
Wanneer de stad Assisi ruzie heeft met een . andere stad, gaat Franciscus ook mee vechten. Maar daar heeft hij pech mee. Want al gauw brengen ze hem gewond naar huis. Hij zal geen ridder worden, tenminste niet zoals zijn vader het denkt.
Op een dag zit Franciscus in een oude kapel. Wat ziet ze er uit. Er zijn gaten in het dak, stenen zitten los, de vloer is gescheurd. In die kapel hangt een oud kruis. Wat gebeurt er nu? Je zult het bijna niet geloven. En toch is het waar. Het kruis begint opeens te praten. Tegen Franciscus. “Franciscus, zie je niet hoe mijn huis tot een ruïne vervalt? Ga het voor Mij herstellen.”
Franciscus herstelt het kerkje, dat je nu nog kunt zien. Maar hij doet meer. Hij geeft steeds meer weg aan de arme mensen. Er zijn geen feesten meer. Alles is voor de armen. Dan gebeurt er nog iets heel belangrijks. Op een dag komt Franciscus een melaatse tegen. De jonge man rilt van afschuw. Maar dan geeft hij aan deze zieke een kus. Dat is heel gevaarlijk, want dan kun je zelf ook melaats worden. Franciscus kent zich zelf niet meer terug. Toen hij nog een feestvierder was, zou hij nooit naar een melaatse hebben omgekeken. En nu doet hij zo.
Intussen is de vader van Franciscus heel boos. Wat zullen we nou krijgen! Gaat me dat jong alles weggeven! En kijk eens hoe hij er zelf bij loopt! Is dat de jongen die straks de rijke winkel moet overnemen? Al het geld verknoeit hij aan kerken en aan arme mensen! Zo kun je geen zakenman worden!
Wat de vader ook probeert, Franciscus blijft voor de armen zorgen. Dan wordt de vader zo kwaad, dat hij al het geld van Franciscus terugeist. Midden voor de kerk van de bisschop geeft Frans niet alleen zijn geld, maar ook nog zijn kleren terug aan de vader. Nu heeft hij geen vader meer. Zijn enige vader is nu God.
In de buurt ligt nog een oud kerkje. Daar gaat Franciscus helemaal alleen wonen. Hij wordt een kluizenaar. Hij leeft heel streng. Hij vast veel en bidt. Hij doet dat om zijn eigen zonden goed te maken. Maar hij doet het ook voor de zonden van andere mensen. Wanneer hij een keer de heilige Mis dient, hoort hij het evangelie, waarin Jezus de apostelen uitstuurt om te gaan preken. Franciscus begrijpt, dat hij dat ook moet gaan doen. Dus verlaat hij zijn kerkje en gaat overal over God en Jezus vertellen. De mensen begrijpen er niets van. Is dat niet die rijke jongen van die deftige winkel? Moet je eens kijken! Het lijkt wel een bedelaar! En wat praat hij toch over God? Toch zijn er ook mensen die gaan nadenken. Zo komen de eerste broeders bij Franciscus. Ze willen net zo gaan leven als hij. Wanneer de broeders van Franciscus ook in Rome komen, geeft de paus hen verlof, om bij elkaar te blijven. Zo zijn de franciscanen ontstaan. Overal hebben ze gepreekt en goed voor de arme mensen gezorgd. Franciscus wordt hun eerste overste.
Jezus laat op een dag zien, dat Hij veel van Franciscus houdt. In de handen en voeten van Franciscus komen dezelfde wonden die Jezus ook had. Nu lijkt Frans nog meer op Jezus. En Frans laat ook zien, hoeveel hij van Jezus houdt. Hij maakt ook een heel mooi lied, waarin hij God bedankt voor al het mooie van de natuur. Dat noemen we het Zonnelied.
Wanneer Franciscus 44 jaar oud is, sterft hij. Al twee jaar later wordt hij heilig verklaard.
We vieren het feest van Franciscus op 4 oktober.
Heilige Franciscus, u hebt een kerkje voor God opgeknapt. Maar u hebt de Kerk van God, die dreigde te vervallen, nog veel meer opgeknapt door uw preken en goede werken. Help ons, dat wij in onze tijd ook leven zoals u. Dan zal de Kerk weer net zo mooi worden als u haar toen gemaakt hebt. Amen.
======================================================================================================
Mooie woorden hebben geen waarde zonder goede daden.
BEN IK DANKBAAR…………
Ben ik dankbaar
voor mensen naar wie ik graag opkijk,
omdat ze zomaar kunnen liefhebben
en me echt steunen
om de mens te worden die ik nog niet ben?
Ben ik dankbaar
voor mensen die attentievol zijn,
uitzonderlijk goed
en me laten vergeten wat me tegenstaat
en pijn doet?
Ben ik dankbaar
voor mensen die me leren
rustig heen te stappen over zoveel dingen die me hinderen
en die me leren heel veel te relativeren
om zo uur na uur voluit te leven?
Ben ik dankbaar
dat ik voor mensen veel mag doen,
veel mag zijn,
en in moeilijke uren voor hen zelfs een houvast kan zijn?
Ben ik dankbaar voor de talenten die ik ontving,
die me weerbaarheid geven
in een wereld waar teveel mensen keihard zijn
en alleen opkomen voor zichzelf?
Ben ik dankbaar voor het wonder van het leven:
dat ik erin slaag,
ondanks mislukkingen en heel wat tegenslagen,
toch een gelukkig mens te zijn?
==============================================
EEN FOTO VAN JEZUS
Ik heb nog nooit een foto van Jezus gezien; ik weet ook niet hoe hij liep, wel met wie.
Ik weet niet hoe zijn stem klonk, wel de woorden die Hij gebruikte.
Ik weet niet welke kleur ogen Hij had, maar wel hoe Hij keek.
Ik weet niet of hij een sterk hart had, wel dat hij een groot hart had.
Ik weet niet alles van zijn karakter, maar wel dat kinderen Hem graag mochten en armen zich bij Hem thuis voelden.
Dat hij mild was voor eerlijke mensen en streng voor ogendienaars.
Dat hij niet te snel oordeelde maar eerder verontschuldigde.
Dat hij niet haatdragend was, maar ongelooflijk vergevingsgezind.
Ik weet eigenlijk veel meer van Jezus dan ik aanvankelijk dacht.
========================================================================================
- ERGER JE JE AAN EEN ANDER………..
KIJK DAN EENS NAAR JEZELF.
De balk en de splinter.
‘t is net een leuk verhaal,
maar dit verhaal is ernstig en geldt voor ons allemaal.
Wanneer wij een ander bemeten en de fouten zo duidelijk zien,
zien wij dan in plaats van de splinter de balk in ons eigen oog misschien?
het leven is zo kort ik wil met open ogen dromen.
dát is waar alles moet beginnen.
================================================================================================
